Rynek nawozów 2025 – aktualne ceny i prognozy dla rolników

Początek 2025 roku przyniósł rolnikom niepokojące sygnały dotyczące cen nawozów mineralnych. Ostatnie miesiące pokazują trend wzrostowy, który znacząco wpływa na koszty produkcji rolnej. Eksperci zwracają uwagę na szereg czynników determinujących obecną sytuację, w tym rosnące ceny surowców, zwłaszcza gazu ziemnego, ograniczoną podaż na rynkach światowych oraz zwiększający się popyt. Wielu rolników, licząc na spadek cen, wstrzymało się z przedsezonowym zakupem nawozów, co może prowadzić do zwiększonego popytu wiosną i dalszych podwyżek cen. Obecnie, mimo że w ostatnich dniach marca tempo wzrostu cen wyhamowało, poziom cenowy pozostaje wysoki, stawiając producentów rolnych w trudnej sytuacji na początku sezonu wegetacyjnego.

Aktualna sytuacja cenowa na rynku nawozów

Pierwsze miesiące 2025 roku przyniosły wyraźne wzrosty cen nawozów mineralnych na polskim rynku. Po okresie względnej stabilizacji cenowej z końca 2024 roku, początek nowego roku przyniósł zmianę trendu. Na rynku obserwujemy zróżnicowaną dynamikę wzrostu cen w zależności od rodzaju nawozu.

Według najnowszych danych z marca 2025 roku, ceny nawozów kształtują się na stosunkowo wysokim poziomie. Saletra amonowa osiąga ceny od 1637 do 1900 zł/t, natomiast mocznik, jeden z podstawowych nawozów azotowych, kosztuje od 1999 do 2383 zł/t3. Jeszcze droższy jest mocznik z inhibitorem, którego ceny wahają się między 2150 a 2638 zł/t3. Wśród nawozów wieloskładnikowych, Polifoska 6 osiąga cenę od 2456 do 2850 zł/t, a nawozy typu NPK 8:20:30 kosztują od 2390 do 2668 zł/t3.

Szczególnie wysokie ceny dotyczą nawozów fosforowych, takich jak DAP (od 2290 do 2930 zł/t) czy Superfosfat 40 (od 2330 do 2990 zł/t)3. Najbardziej stabilna sytuacja panuje na rynku nawozów potasowych, gdzie ceny obniżyły się do poziomów sprzed rosyjskiej agresji na Ukrainę2.

Analitycy rynku zwracają uwagę, że obecne ceny są efektem nie tylko rosnących kosztów produkcji, ale również strategii zakupowych rolników, którzy odkładali decyzje o zakupie nawozów, licząc na spadek cen4.

Czynniki wpływające na wzrost cen nawozów

Wzrost cen nawozów w 2025 roku jest wynikiem szeregu czynników zarówno globalnych, jak i lokalnych. Przede wszystkim, kluczową rolę odgrywają rosnące ceny surowców do produkcji nawozów, zwłaszcza gazu ziemnego. Jak podaje Arkadiusz Zalewski z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ-PIB), od końca lutego 2024 roku notowania gazu TTF wzrosły już ponaddwukrotnie1. To bezpośrednio przekłada się na koszty produkcji nawozów azotowych, które stanowią największą część rynku.

Dodatkowo, na wzrost cen wpływa ograniczona podaż nawozów na rynkach światowych. W 2024 roku na niskich poziomach utrzymywał się eksport nawozów z Chin, co miało istotne przełożenie na rynek produktów bazujących na azocie i fosforze2. Eksperci przewidują, że sytuacja ta prawdopodobnie nie ulegnie zmianie w kolejnych miesiącach. W 2025 roku spodziewany jest również niski przyrost mocy produkcyjnych na świecie, co może wpływać na ograniczoną dostępność nawozów2.

Maciej Rozkrut z Departamentu Analiz Ekonomicznych PKO Bank Polski zwraca uwagę, że „sytuacja w dużej mierze zależeć będzie od pogody w najbliższych miesiącach, która bezpośrednio odbija się na cenach gazu ziemnego”2. Wpływ na ceny ma również zakończenie dostaw rosyjskiego gazu od początku 2025 roku, co zmusiło producentów nawozów do poszukiwania alternatywnych źródeł zaopatrzenia4.

Prognozy cenowe na wiosnę 2025

Eksperci rynkowi są zgodni co do kierunku zmian cen nawozów w najbliższych miesiącach – przewidywany jest dalszy wzrost. Arkadiusz Zalewski z IERiGŻ-PIB ocenia, że dalszy spadek detalicznych cen nawozów mineralnych, obserwowany na krajowym rynku od końca 2022 roku, jest mało prawdopodobny, nawet mimo zwiększonego importu nawozów w 2024 roku1.

W najbliższych miesiącach ceny prawdopodobnie pozostaną na stosunkowo stabilnym poziomie lub umiarkowanie wzrosną, co może dotyczyć zwłaszcza nawozów azotowych z powodu drożejącego gazu ziemnego1. Wiceprezes Grupy Azoty, Hubert Kamola, również nie daje podstaw do optymizmu, stwierdzając, że „rosnące koszty surowców nie dają podstaw do tego, by wiosną 2025 roku ceny nawozów były niższe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku”1.

Dodatkowym czynnikiem mogącym wpłynąć na wzrost cen jest zwiększony popyt ze strony rolników, którzy odłożyli zakupy na wiosnę, nie robiąc wcześniej zapasów4. Ta strategia, oparta na oczekiwaniu lepszych cen, może okazać się nieskuteczna w obliczu napiętej sytuacji rynkowej.

Globalne firmy nawozowe spodziewają się bardziej napiętego rynku w najbliższym czasie – popyt powinien rosnąć, a podaż będzie ograniczona2. Na ceny mogą wpłynąć również wyniki indyjskiego przetargu oraz polityka eksportowa Egiptu, który jest głównym dostawcą mocznika na rynek europejski4.

Zróżnicowanie prognoz dla poszczególnych typów nawozów

Warto zauważyć, że sytuacja cenowa różni się w zależności od rodzaju nawozu. Eksperci przewidują, że największe wzrosty dotkną nawozów azotowych, co jest bezpośrednio związane z rosnącymi cenami gazu ziemnego1. W przypadku nawozów fosforowych sytuacja wydaje się bardziej stabilna – w 2024 roku najstabilniejsze były główne notowania nawozów fosforowych (DAP i MAP)2.

Najkorzystniej wygląda sytuacja na rynku nawozów potasowych, gdzie rynek wydaje się znajdować we względnej równowadze2. Maciej Rozkrut z PKO BP zauważa, że ceny nawozów potasowych obniżyły się do poziomów sprzed rosyjskiej agresji na Ukrainę, co wyróżnia je na tle innych segmentów rynku2.

Strategie producentów nawozów w obliczu wzrostu kosztów

Rosnące koszty produkcji zmuszają producentów nawozów do poszukiwania nowych strategii biznesowych. Grupa Azoty, największy polski producent nawozów, podejmuje szereg działań mających na celu optymalizację i obniżenie kosztów produkcji.

Hubert Kamola, wiceprezes Grupy Azoty i jednocześnie prezes Grupy Azoty Puławy, poinformował, że spółka pozostaje w stałym kontakcie z dostawcą gazu – spółką Orlen1. Ponadto, koncern poszukuje wszelkich możliwych rozwiązań i obszarów, w których istnieje możliwość redukcji i optymalizacji kosztów1.

Jednym z elementów strategii jest analiza alternatywnych rozwiązań w obszarze importu amoniaku czy nowych kierunków zaopatrzenia w potas i fosforyty1. Te działania mają na celu zmniejszenie zależności od dotychczasowych dostawców i łańcuchów dostaw, które stały się mniej przewidywalne w obliczu globalnej niepewności geopolitycznej.

Mimo tych działań, rosnące koszty surowców stawiają producentów w trudnej sytuacji, zmuszając ich do przekładania wyższych kosztów produkcji na ceny końcowe dla rolników.

Implikacje dla rolników i strategie zakupowe

Obecna sytuacja na rynku nawozów stawia rolników przed ważnymi decyzjami dotyczącymi strategii nawożenia i planowania wydatków. Wysokie ceny nawozów mineralnych bezpośrednio przekładają się na koszty produkcji rolnej, co przy niepewnych cenach produktów rolnych może wpływać na opłacalność produkcji.

Eksperci przewidują, że rolnicy w 2025 roku mogą liczniej sięgnąć po nawozy ze względu na przewidywany wzrost cen płodów rolnych2. Jednakże, wobec wysokich cen nawozów, kluczowe staje się optymalne zaplanowanie nawożenia, pozwalające na efektywne wykorzystanie zakupionych środków.

Wielu rolników, z powodu trudnej sytuacji finansowej, wstrzymało się z przedsezonowym zakupem nawozów mineralnych, przekładając te zakupy na wiosnę1. Ta strategia, wobec przewidywanego wzrostu cen, może okazać się niekorzystna finansowo. Eksperci sugerują, że w obliczu prognozowanych wzrostów cen, warto rozważyć wcześniejsze zakupy, jeśli pozwala na to kondycja finansowa gospodarstwa.

Ważnym elementem strategii zakupowej jest również dywersyfikacja dostawców oraz śledzenie informacji rynkowych, pozwalających na wykorzystanie chwilowych spadków cen czy promocji.

Geopolityczne uwarunkowania rynku nawozów

Sytuacja geopolityczna znacząco wpływa na rynek nawozów mineralnych. Zakończenie dostaw rosyjskiego gazu od 1 stycznia 2025 roku4 ma bezpośrednie przełożenie na koszty produkcji nawozów, szczególnie azotowych, które w procesie produkcyjnym wykorzystują gaz ziemny jako główny surowiec.

Konflikt zbrojny w Ukrainie i związane z nim sankcje gospodarcze wpłynęły na reorganizację dotychczasowych łańcuchów dostaw surowców do produkcji nawozów. Sytuacja ta zmusiła producentów do poszukiwania alternatywnych źródeł zaopatrzenia, co często wiąże się z wyższymi kosztami.

Dodatkowo, polityka eksportowa krajów takich jak Chiny czy Egipt ma istotny wpływ na globalną podaż nawozów. Ograniczony eksport nawozów z Chin w 2024 roku wpłynął na rynek produktów bazujących na azocie i fosforze, a sytuacja ta prawdopodobnie utrzyma się również w 2025 roku2.

Decyzje polityczne i gospodarcze podejmowane na arenie międzynarodowej będą nadal odgrywały kluczową rolę w kształtowaniu rynku nawozów, wpływając zarówno na dostępność, jak i ceny tych produktów.

Podsumowanie i perspektywy

Rynek nawozów mineralnych w 2025 roku znajduje się w fazie wzrostu cenowego, co stanowi wyzwanie dla producentów rolnych. Aktualne ceny nawozów są wysokie, a prognozy wskazują na możliwość dalszych wzrostów, szczególnie w segmencie nawozów azotowych.

Główne czynniki wpływające na obecną sytuację to rosnące ceny gazu ziemnego, ograniczona podaż na rynkach światowych oraz zwiększający się popyt. Dodatkowo, sytuacja geopolityczna, w tym zakończenie dostaw rosyjskiego gazu oraz polityka eksportowa kluczowych dostawców, kompleksowo oddziałuje na rynek.

Producenci nawozów, jak Grupa Azoty, podejmują działania mające na celu optymalizację kosztów produkcji i poszukiwanie alternatywnych źródeł zaopatrzenia w surowce. Mimo to, wysokie koszty produkcji przekładają się na ceny końcowe dla rolników.

W obliczu aktualnej sytuacji rynkowej, rolnicy stają przed wyzwaniem efektywnego zaplanowania strategii nawożenia i zakupów, które pozwolą na zoptymalizowanie kosztów produkcji przy jednoczesnym utrzymaniu odpowiednich plonów. Kluczowego znaczenia nabiera stałe monitorowanie sytuacji rynkowej oraz elastyczne dostosowywanie strategii zakupowych do zmieniających się warunków.

Długoterminowe perspektywy rynku nawozów zależeć będą od szeregu czynników, w tym od rozwoju sytuacji geopolitycznej, zmian na rynku energii oraz globalnych trendów w produkcji rolnej. Eksperci sugerują jednak, że w najbliższych miesiącach należy przygotować się na utrzymanie wysokich cen nawozów mineralnych.

Rynek nawozów w 2025 roku: aktualne ceny i prognozy dla rolników